De ins en outs van het naar buiten laten van je kat
Als katteneigenaar is het begrijpelijk dat je je afvraagt of je je kat naar buiten moet laten of niet. Het is goed om de voor- en nadelen te overwegen voordat je deze beslissing maakt. In dit artikel bespreken we de aspecten van het buiten laten van je kat geven en geven we je enkele tips geven om het zo veilig en plezierig mogelijk te maken voor je kat.
De voordelen van het naar buiten laten van je kat
Er zijn verschillende voordelen aan het naar buiten laten van je kat:
1. Meer beweging en stimulatie
Katten zijn van nature actieve dieren die graag bewegen en spelen. Door je kat buiten te laten, krijgt hij de kans om zijn natuurlijke drang om te jagen en te verkennen te vervullen. Buiten kunnen katten klimmen, rennen en jagen op prooien zoals muizen, vogels en insecten. Dit soort activiteiten kan de fysieke en mentale gezondheid van je kat bevorderen en kan bijdragen aan het voorkomen van overgewicht.
2. Verrijking van de omgeving
Katten zijn van nature nieuwsgierige dieren die graag nieuwe omgevingen verkennen. Buiten wordt je kat blootgesteld aan een reeks nieuwe geluiden, geuren en visuele prikkels die zijn interesse wekken en zijn zintuigen stimuleren. Dit kan de mentale gezondheid van je kat ten goede komen en hem helpen zich meer vervuld te voelen.
3. Minder kans op gedragsproblemen
Katten die binnenshuis worden gehouden, kunnen soms last hebben van verveling en frustratie. Dit kan tot gedragsproblemen zoals agressie en destructief gedrag leiden. Door je kat naar buiten te laten, kan je dit risico verminderden.
De nadelen van het naar buiten laten van je kat
Aan het naar buiten laten van je kat zijn ook risico’s verbonden. Hieronder vind je de belangrijkste risico’s bij het naar buiten laten van je kat:
1. Verkeersongevallen
Verkeersongevallen zijn zonder twijfel een het grootste risico voor katten die buiten lopen. Katten kunnen zich soms onvoorspelbaar gedragen en onverwachte bewegingen maken. Dit maakt ze kwetsbaar voor aanrijdingen door auto’s, vrachtwagens en andere voertuigen. Een ongeluk kan ernstige verwondingen of zelfs de dood tot gevolg hebben. Een steekproef in Engeland onder ruim 4000 katten wijst uit dat ruim 12% van de katten overlijden door trauma, 60% daarvan is overleden door een verkeersongeval. Voor katten die niet ouder worden dan 5 jaar is het percentage wat aan trauma overlijd zelfs ruim 47%.[1] Daarmee staan verkeersongelukken in de top vijf van meest voorkomende doodsoorzaken, voor katten onder de vijf jaar is het zelfs de grootste oorzaak van overlijden (vermoedelijk ruim een kwart). Bovendien maakt het onderzoek geen onderscheid tussen binnen- en buitenkatten, bij buitenkatten zullen deze percentages nog hoger liggen.
2. Blootstelling aan ziekten en parasieten
Als je kat naar buiten gaat, lopen hij het risico om in contact te komen met parasieten die hij in huis niet zou tegenkomen. Een van de meest voorkomende parasieten die katten buiten kunnen tegenkomen zijn vlooien en teken. Deze kleine insecten zijn niet alleen vervelend voor katten, maar kunnen ook gezondheidsproblemen veroorzaken. Vlooien kunnen bijvoorbeeld ziekten overdragen en teken kunnen drager zijn van de ziekte van Lyme, wat ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken bij zowel katten als mensen.
3. Verlies of diefstal
Helaas is het verlies of de diefstal van een kat een risico dat gepaard gaat met het naar buiten laten van je kat. Hoewel katten een sterke geur- en oriëntatiezin hebben, kunnen ze verdwalen of de weg naar huis kwijtraken als ze te ver van huis gaan. Ook kan iemand anders je (dure ras)kat meenemen. Soms komt het ook voor dat je kat zelf een ander huisje vindt. Met name wanneer je kat thuis stress ervaart kan het zijn dat hij een tweede/ander thuis vindt bij (goedbedoelende) liefhebbende buren.
4. Verwondingen door gevechten
Als katten buiten lopen, kunnen ze in contact komen met andere katten. Dit kan leiden tot territoriale gevechten en verwondingen. Katten die vechten, lopen het risico op bijtwonden, krabben en andere verwondingen die pijnlijk kunnen zijn en kunnen leiden tot infecties. Bovendien kunnen deze gevechten ook leiden tot de overdracht van ziekten tussen katten.
Alternatieven voor het naar buiten laten van je kat
Als je besluit om je kat niet naar buiten te laten zijn er verschillende manieren om zijn leven binnenshuis te verrijken:
1. Speel met je kat
Zorg ervoor dat je regelmatig speelt met je kat en hem uitdaagt met speelgoed en activiteiten die zijn jachtinstinct stimuleren. Dit kan variëren van speelgoedmuizen en -ballen tot interactieve speelgoedpuzzels en klimbomen. Daarnaast kan het ook helpen om tijd door te brengen met je kat door hem te knuffelen, te borstelen en met hem te praten. Dit kan een positieve band tussen jou en je kat opbouwen en helpen om zijn mentale gezondheid te verbeteren.
2. Gebruik een kattenren of kattenomheining
Een kattenren kan een goede oplossing zijn voor katteneigenaren die hun kat wel wat buitenruimte willen geven, maar zich ook zorgen maken over de gevaren van loslopen. Een kattenren is een soort omheining die je in je tuin kunt plaatsen waarin je kat veilig kan spelen en rondlopen zonder risico’s van verkeersongevallen, gevechten met andere dieren of het verliezen van je kat. Het biedt ook bescherming tegen het oppikken van ziekten en parasieten van andere katten en tegen het aanrichten van schade in de buurt.
Een andere optie is om je tuin af te zetten met een kattenomheining. Dit is een soort hekwerk dat je rondom je tuin kunt plaatsen, waardoor je kat niet kan ontsnappen, maar wel buiten kan spelen. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de omheining hoog genoeg is zodat je kat niet kan springen en dat er geen gaten zijn waar hij doorheen kan kruipen. Het kan ook helpen om de omgeving interessanter te maken voor je kat door bijvoorbeeld klimbomen, krabpalen en speelgoed in de tuin te plaatsen. Op deze manier kan je kat toch genieten van het buiten zijn en krijgt hij meer beweging en stimulatie.
3. Verrijk de omgeving binnenshuis
Zorg ervoor dat je kat binnen voldoende prikkels en ruimte om te bewegen heeft. Zorg voor krabpalen en andere klimobjecten zodat je kat kan klimmen en krabben. Verstop traktaties in het huis om hem bezig te houden en te stimuleren.
Tips voor het naar buiten laten
Als je de beslissing hebt genomen om je kat naar buiten te laten, zijn een aantal dingen waar je op kunt letten om ervoor te zorgen dat je kat buiten veilig en gelukkig is. Hieronder vind je de belangrijkste punten waar je op kunt letten.
1. Laat je kat wennen
Als je kat voor het eerst naar buiten gaat laat haar dan eerst wennen in een rustig omgeving zoals je eigen tuin. Hier kan hij wennen aan de geluiden en geuren van buiten en wennen aan het idee van vrij rondlopen. Laat je kat niet alleen buiten als hij nog niet gewend is aan de omgeving en houd hem altijd in de gaten. Wanneer je kat eenmaal gewend is aan de omgeving, kun je hem langzaam toegang geven tot andere delen van de buurt.
2. Houd je kat op afstand van de weg
Auto’s zijn een van de grootste gevaren voor katten die buiten rondlopen. Zorg ervoor dat je kat uit de buurt van wegen en auto’s blijft. Als je in een drukke straat woont, overweeg dan om een kattenren of omheinde tuin te bouwen om je kat veilig te houden.
3. Controleer je tuin op giftige planten
Katten zijn nieuwsgierige wezens en zullen graag de planten in je tuin verkennen. Zorg ervoor dat er geen giftige planten in je tuin groeien, zoals lelies, azalea’s, en oleanders, die gevaarlijk kunnen zijn voor je kat als ze er van eten.
4. Zorg dat je kat weer naar binnen kan
Geef je kat de mogelijkheid naar binnen te kunnen wanneer hij buiten is. Zorg dat er iemand thuis is om hem binnen te laten, laat een deur of raam open staan, of installeer een kattenluik zodat je kat zelf naar binnen kan wanneer hij dat wil. Dit voorkomt dat je kat langere tijd buiten blijft en kan helpen om ervoor te zorgen dat hij veilig is en niet verdwaalt.
5. Geef je kat een veilige plek om te rusten
Kun je er niet voor zorgen dat je kat altijd weer naar binnen kan? Zorg er dan in ieder geval voor dat je kat altijd toegang heeft tot een veilige plek om te rusten en te schuilen als ze buiten is. Dit kan bijvoorbeeld een schuur, een kattenhok of een overdekt terras zijn. Plaats een paar dekens of een zacht kussen op deze plek zodat je kat lekker kan liggen.
6. Geef je kat toegang tot eten en water
Als je kat naar buiten gaat, zal ze waarschijnlijk meer energie verbruiken dan wanneer ze binnen is. Zorg ervoor dat ze voldoende te eten en te drinken heeft, zodat ze haar energie op peil kan houden.
7. Laat je kat vaccineren
Als je je kat naar buiten laat, kan ze in contact komen met andere katten die mogelijk besmet zijn met ziekten. Laat je kat daarom regelmatig vaccineren tegen ziekten zoals kattenziekte, niesziekte en hondsdolheid. Dit kan voorkomen dat ze ziek wordt en andere katten in huis besmet.
8. Zorg voor identificatie:
Zorg dat je kat geïdentificeerd kan worden wanneer hij buiten is. Dit kan door middel van een halsbandje met een naamplaatje, maar nog beter is een chip. Een chip is een kleine elektronische tag die onder de huid van je kat wordt geïmplanteerd. Wanneer iemand je kat vindt, kan een dierenarts of dierenasiel de chip scannen en zo de eigenaar identificeren. Zorg ervoor dat de gegevens van de chip up-to-date zijn. Er zijn plannen om chippen verplicht te stellen in Nederland.
9. Geef aandacht aan vlooien en teken:
Wanneer je je kat naar buiten laat gaan, kan hij vlooien en teken oppikken. Zorg er daarom voor dat je kat regelmatig behandeld wordt met een vlooien- en tekenmiddel. Dit kan in de vorm van een pipet, tabletten of een halsband. Overleg met je dierenarts welk middel het meest geschikt is voor jouw kat. Controleer ook regelmatig de vacht op teken.
10. Geef aandacht aan (ont)wormen
Ook wormen zijn een risico voor katten die buiten komen. Katten kunnen wormen oplopen door bijvoorbeeld het eten van besmette prooien of door het opnemen van besmette grond. Wormen kunnen vervelende gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals diarree, braken en een slechte vachtconditie. Zorg er daarom voor dat je kat regelmatig ontwormd wordt. Overleg met je dierenarts hoe vaak ontwormen nodig is voor jouw kat.
Conclusie
Het naar buiten laten van je kat kan een geweldige manier zijn om je kat meer bewegingsvrijheid te geven en hem te laten genieten van de natuurlijke omgeving. Echter, brengt het ook significante risico’s met zich mee. Verkeersongelukken staan in de top 5 van meest voorkomende doodsoorzaken (gemeten onder zowel binnen- als buitenkatten) en voor katten onder de 5 jaar is het de grootste doodsoorzaak. Andere dingen om rekening mee te houden zijn gevechten met andere katten en blootstelling aan ziekten. Het is belangrijk om deze risico’s zorgvuldig af te wegen voordat je besluit je kat naar buiten te laten gaan.
Als je ervoor kiest om je kat naar buiten te laten gaan, zijn er verschillende stappen die je kunt nemen om ervoor te zorgen dat hij veilig is, zoals ervoor zorgen dat je kat afgeschermd blijft van het verkeer. Begin met het wennen van je kat aan een tuigje of kattenren voordat je hem buiten laat zonder beperkingen. Zorg dat je kat een identificatiehalsband draagt en gechipt is, zodat hij gemakkelijk geïdentificeerd kan worden als hij verdwaald raakt. Controleer ook regelmatig op teken, vlooien en andere parasieten en zorg ervoor dat je kat up-to-date is met vaccinaties.
Of je nu kiest om je kat naar buiten te laten of niet, het belangrijkste is dat je de beslissing neemt op basis van wat het beste is voor je kat en zijn unieke situatie. Vergeet niet dat binnenkatten ook gezond en gelukkig kunnen zijn, zolang ze voldoende beweging, mentale stimulatie en interactie met hun eigenaar krijgen.
Bronnen
- O’Neill, D., Church, D., McGreevy, P., Thomson, P., & Brodbelt, D. (2015). Longevity and mortality of cats attending primary care veterinary practices in England. Journal of Feline Medicine and Surgery, 17, 125 – 133. https://doi.org/10.1177/1098612X14536176.