De Burmees: Geliefd van tempel tot in de huiskamer

De Burmees is een kat met een rijke geschiedenis en een bijzonder karakter. Ooit vereerd in de tempels van Myanmar, heeft dit ras zich ontwikkeld tot een van de meest aanhankelijke en sociale katten ter wereld. Met zijn glanzende vacht, grote gouden ogen en speelse persoonlijkheid verovert hij moeiteloos de harten van kattenliefhebbers. Maar wat maakt de Burmees zo uniek? In dit artikel duiken we in zijn karakter, verzorging, gezondheid, rasstandaard en geschiedenis, zodat je alles te weten komt over deze bijzondere kat.

Uiterlijk

De Burmees is een kat die meteen opvalt. Zijn ronde kop, grote gouden ogen en korte, glanzende vacht geven hem een unieke en expressieve uitstraling. Ondanks zijn compacte formaat voelt hij verrassend zwaar aan, dankzij zijn stevige spieropbouw. Dit maakt hem zowel elegant als krachtig.

De vacht van de Burmees is een van zijn mooiste kenmerken. Kort, fijn en zijdeachtig, zonder dikke ondervacht, waardoor hij strak tegen het lichaam ligt en een prachtige glans heeft. Zijn vacht voelt fluweelzacht aan en heeft een bijna satijnachtige structuur.

Oorspronkelijk kwam de Burmees alleen voor in een warme, diepe chocoladebruine kleur (sable). Later werden echter ook andere tinten erkend, zoals blauw, lilac en champagne. Sommige lijnen hebben een russetkleurige variant, een unieke genetische mutatie die een warme roodachtige tint aan de vacht geeft.

Een een andere eigenschap die de Burmees zo kenmerkend maakt is zijn zachte, ronde kop. Zijn gezicht heeft geen scherpe hoeken of platte vlakken, wat hem een vriendelijke en open expressie geeft. De grote, ronde ogen trekken direct de aandacht en zijn altijd warm goudkleurig, variërend van licht amber tot diepgeel. Dit geeft hem een levendige en nieuwsgierige blik.

Zijn oren zijn middelgroot, breed aan de basis en iets naar voren gekanteld, waardoor hij altijd alert en geïnteresseerd lijkt. De snuit is kort en breed, met een subtiele ronding die perfect past bij de rest van zijn gezicht.

Kortom, alles aan de Burmees straalt balans en elegantie uit. Van zijn grote, expressieve ogen tot zijn perfect gespierde lichaam en fluweelzachte vacht.

Karakter

Wie eenmaal een Burmees in huis heeft gehad, weet dat dit geen kat is die op afstand blijft. Dit ras is aanhankelijk, sociaal en speels, en als het aan hen ligt, ben je nooit alleen. Ze zijn vaak te vinden op schoot, op je schouder, of gewoon waar jij bent. Sommige mensen zeggen zelfs dat Burmezen meer op honden lijken dan op katten, omdat ze zo gericht zijn op hun baasjes.¹

Burmezen zijn echte mensenkatten. Waar sommige katten zich terugtrekken op een rustige plek, is de Burmees juist graag in het gezelschap van mensen. Dit ras zoekt niet alleen aandacht, maar eist het bijna op. Verwacht dus een kat die achter je aanloopt door het huis, nieuwsgierig meekijkt met alles wat je doet en het liefst overal bij betrokken is.¹ Dit maakt ze een van de meest affectiegerichte rassen.

Tegelijkertijd betekent dit dat ze niet goed alleen kunnen zijn. Burmezen hechten zich sterk en hebben menselijke interactie nodig. Ze zijn dan ook geen katten die gelukkig worden als ze veel tijd alleen moeten doorbrengen.²

Veel mensen denken bij speelse katten aan hyperactieve acrobaten zoals de Bengaal of Abessijn.³ De Burmees zit daar een beetje tussenin. Ze spelen graag, zijn slim en vinden het leuk om nieuwe dingen te ontdekken, maar ze hebben niet de eindeloze energie van sommige andere rassen.⁴ Je zult ze dus zeker achter een speeltje aan zien jagen of zichzelf vermaken met een doos, maar ze eindigen net zo lief in je armen voor een uitgebreide knuffelsessie.

Burmezen zijn niet snel onder de indruk van vreemden. In tegenstelling tot rassen zoals de Russische Blauwe, die vaak wat afwachtender zijn, lopen ze eerder nieuwsgierig op bezoek af.² Toch zijn ze ook gevoelig: harde geluiden, plotselinge bewegingen of ruwe aanrakingen kunnen soms net wat te veel zijn. Dit betekent niet dat ze agressief worden, maar ze kunnen wel even van streek raken.¹

Omdat Burmezen verwant zijn aan de Siamees, zou je verwachten dat ze net zo luidruchtig zijn. Gelukkig valt dat mee. Ze houden van communiceren, maar zonder het constante geklets van hun Siamese neven.⁴ Verwacht zachte, lieve geluidjes en subtiele miauwen, vooral als ze iets van je willen.

Een Burmees is geen kat die tevreden is met een af en toe een aai over de bol. Ze willen écht onderdeel zijn van het gezin, of dat nu betekent dat ze op je schoot kruipen tijdens het werken, naast je liggen op de bank, of gewoon tegen je aanleunen terwijl je slaapt. Ze gedijen op aandacht en interactie, en zijn dan ook het meest geschikt voor mensen die veel tijd en liefde te geven hebben.²

Wil je een onafhankelijke kat die vooral zijn eigen gang gaat? Dan is de Burmees waarschijnlijk niet de juiste keuze. Maar als je op zoek bent naar een trouwe, speelse en sociale metgezel, dan is er geen betere kandidaat.

Overzicht Gedragseigenschappen

De tabel geef de kans op verschillende positieve en negatieve gedragseigenschappen weer. Dit wil niet zeggen dat elke kat van dit ras ook dit gedrag vertoont. Het is de neiging van een ras om dit gedrag te vertonen volgens verschillende onderzoeken.^1,2,4

Verzorging van de Burmees

Een Burmees is niet alleen een prachtige, sociale kat, maar ook een relatief makkelijk te verzorgen ras. Toch zijn er een paar aandachtspunten waar eigenaren rekening mee moeten houden om hun Burmees gezond en gelukkig te houden.

De Burmees heeft een korte, glanzende vacht die nauwelijks klit. In tegenstelling tot langharige rassen zoals de Perzische kat, hoeft de vacht niet dagelijks geborsteld te worden. Vaak volstaat het regelmatig aaien van de Burmees als vachtverzorging.⁴ Maar dat wil niet zeggen dat je hem niet mag borstelen als hij hiervan geniet.

De Burmees staat erom bekend dat hij van eten houdt. Dit betekent dat ze sneller kunnen aankomen, en overgewicht vergroot het risico op diabetes mellitus, een aandoening waarvoor dit ras al extra gevoelig is.^5,6 Een uitgebalanceerd dieet met hoogwaardige eiwitten en matige koolhydraten is het beste voor hun gezondheid. De overzichten van droogvoer en natvoer kunnen je helpen het juiste voer te vinden.

De Burmees is actief en speels, maar heeft niet de extreme energie van rassen zoals de Bengaal. Toch heeft hij dagelijkse beweging en mentale uitdaging nodig om zich niet te vervelen.

Levensverwachting

De Burmees is een van de langstlevende kattenrassen, met een gemiddelde levensverwachting van ruim 14 jaar.⁷ Dit plaatst hem samen met de Birman in de top van de langstlevende rassen. Sommige Burmezen halen zelfs de 20 jaar.

Over het algemeen worden vrouwelijke Burmezen iets ouder dan mannelijke katten. Net als bij veel andere rassen lijkt castratie of sterilisatie ook bij te dragen aan een langer leven​.⁸

Gezondheidsrisico’s

De Burmees staat bekend als een sterk en energiek ras, en met een gemiddelde levensverwachting van ruim 14 jaar hoort hij bij de katten die het langst leven​.⁵ Maar zoals bij veel raskatten heeft de Burmees ook een paar zwakke plekken als het op gezondheid aankomt. Sommige aandoeningen komen simpelweg vaker voor bij dit ras en verdienen extra aandacht. Gelukkig kunnen veel problemen met de juiste zorg en vroege herkenning goed worden beheerst.

1. Diabetes mellitus (suikerziekte)

Burmezen hebben een verhoogde kans op suikerziekte, een aandoening waarbij hun lichaam insuline niet goed verwerkt. Hierdoor drinken ze meer, plassen vaker en verliezen gewicht ondanks een normale eetlust.^5,6 Het is een van de meest voorkomende gezondheidsproblemen bij dit ras, maar gelukkig is het vaak goed te behandelen met insuline en een aangepast dieet.

2. Feline Orofacial Pain Syndrome (FOPS)

Dit lastige probleem komt vooral voor bij Burmezen en zorgt voor pijn en ongemak rond de mond, waardoor katten obsessief kunnen likken of zelfs zichzelf verwonden.⁹ Het lijkt te maken te hebben met overgevoelige zenuwen en kan soms worden uitgelokt door stress of tandwisselingen. Gewone pijnstillers werken vaak niet goed, maar sommige katten reageren goed op speciale medicatie zoals gabapentine.

3. Kaliumtekort (Hypokaliëmie)

Sommige Burmezen ontwikkelen spierzwakte en trillingen door een erfelijk kaliumtekort.¹⁰ Dit kan tijdelijk zijn bij jonge katten of een blijvend probleem waarvoor supplementen nodig zijn. Als een Burmees ineens sloom beweegt of moeite heeft met springen, is een bloedonderzoek op kalium een goed idee.

4. Schedelafwijkingen (Craniofaciale defecten)

In sommige bloedlijnen is in het verleden een schedelmisvorming voorgekomen, vooral in de VS​.⁶ Gelukkig is deze genetische afwijking grotendeels verdwenen door zorgvuldige fokkeuzes, maar het laat zien hoe belangrijk het is om een verantwoordelijke fokker te kiezen.

Geschiedenis

De Burmees is een kat met een verhaal. Dit ras heeft zijn wortels in Zuidoost-Azië, waar katten met een diepe, warme vacht en een speels karakter al eeuwenlang geliefd waren. In tempels van Myanmar (het vroegere Birma) werden ze gekoesterd en er gingen zelfs verhalen rond dat ze spirituele wezens waren die de zielen van priesters konden dragen. Maar hoe kwam deze mysterieuze kat uiteindelijk in onze huiskamers terecht?

Het moderne Burmezenras begon eigenlijk met één kat: Wong Mau. In de jaren ‘30 nam Dr. Joseph C. Thompson, een Amerikaanse marinearts en kattenliefhebber, deze kleine bruin gekleurde kat mee naar de Verenigde Staten. Aanvankelijk dacht men dat ze gewoon een donkere Siamees was, maar fokprogramma’s lieten zien dat Wong Mau een unieke genetische achtergrond had.¹¹

Deze ontdekking zorgde ervoor dat fokkers serieus werk maakten van de ontwikkeling van de Burmees als apart ras. Door haar te kruisen met Siamezen en later haar eigen nakomelingen, ontdekte men dat haar donkere vacht en compacte bouw niet zomaar een variant waren, maar kenmerken van een geheel nieuw ras. Dit leidde tot de officiële erkenning van de Burmees als apart ras in 1953.

De Burmees werd al snel populair in zowel de VS als Europa, maar niet overal werd hij op dezelfde manier gefokt. Amerikaanse fokkers gaven de voorkeur aan een kat met een rondere kop en kortere snuit, terwijl Europese fokkers de iets slankere en verfijndere bouw van de oorspronkelijke Burmees behielde.¹² Hierdoor ontstonden er uiteindelijk twee typen Burmezen: de Amerikaanse Burmees en de Europese Burmees.

Oorspronkelijk was de Burmees alleen te vinden in diep chocoladebruin (sable), maar door selectieve fok ontstonden er later meerdere kleurschakeringen. Tegenwoordig zijn Burmezen er ook in blauw, lilac en champagne, en in Nieuw-Zeeland dook zelfs een unieke “russet” kleurvariant op door een genetische mutatie​.¹¹

Wat ooit een mystieke tempelkat was, groeide uit tot een van de meest geliefde kattenrassen ter wereld.

Rasstandaard

De Burmees is een compacte, gespierde kat met een zijdezachte vacht en een kenmerkend ronde kop. Dit ras combineert elegantie met kracht en heeft een opvallend warme, expressieve blik. Zijn gouden ogen, stevige bouw en glanzende vacht maken hem direct herkenbaar. Hieronder volgen de belangrijkste kenmerken waaraan een raszuivere Burmees volgens TICA moet voldoen.¹³

Algemene uitstraling

• Middelgrote kat met een compacte, gespierde bouw (“een baksteen gewikkeld in zijde”).
• Zwaarder dan hij eruitziet door stevige botstructuur en sterke spieren.
• Zachte, ronde expressie met grote, expressieve ogen.

Hoofd

• Rond gezicht zonder platte vlakken.
• Grote, ronde ogen, breed uit elkaar geplaatst, goudkleurig.
• Middelgrote oren, breed aan de basis, iets naar voren gekanteld.
• Korte, brede snuit met een stevige kin en duidelijke neusbrug.

Lichaam

• Compact en goed gespierd, met een brede borstkas.
• Stevige poten, in verhouding tot het lichaam.
• Voeten klein en rond.
• Middellange staart, licht taps toelopend met een afgeronde punt.

Vacht

• Kort, fijn en zijdeachtig met een glanzende uitstraling.
• Weinig ondervacht, ligt strak tegen het lichaam aan.
• Kleur moet rijk en egaal zijn, met lichte schaduw op de onderkant.

Kleuren

• Oorspronkelijk sable (warme chocoladebruin).
• Andere erkende kleuren: blauw, champagne, en lilac.
• In sommige regio’s ook de zeldzame russet-variant.

Samenvatting

De Burmees is een sociale, aanhankelijke en speelse kat die sterk gericht is op menselijk gezelschap. Hij heeft een stevige, compacte bouw, een glanzende vacht en grote expressieve ogen. Qua verzorging is hij onderhoudsarm, maar heeft aandacht nodig voor gebitsverzorging, voeding en mentale stimulatie. Het ras kent enkele gezondheidsrisico’s, zoals diabetes en FOPS, maar heeft een lange levensverwachting. Oorspronkelijk uit Myanmar, werd de Burmees in de jaren ‘30 verder ontwikkeld en is nu wereldwijd geliefd als gezinskat.

Bronnen

1. Mikkola S, Salonen M, Hakanen E, Sulkama S, Lohi H. Reliability and Validity of Seven Feline Behavior and Personality Traits. Animals (Basel). 2021;11(7):1991. Published 2021 Jul 2. doi:10.3390/ani11071991 ↩︎
2. Salonen M, Vapalahti K, Tiira K, Mäki-Tanila A, Lohi H. Breed differences of heritable behaviour traits in cats. Sci Rep. 2019;9(1):7949. Published 2019 May 28. doi:10.1038/s41598-019-44324-x ↩︎
3. Takeuchi Y, Mori Y. Behavioral profiles of feline breeds in Japan. J Vet Med Sci. 2009;71(8):1053-1057. doi:10.1292/jvms.71.1053 ↩︎
4. Hart BL, Hart LA. Your Ideal Cat: Insights into Breed and Gender Differences in Cat Behavior. West Lafayette, IN: Purdue University Press; ↩︎
5. Lederer R, Rand JS, Jonsson NN, Hughes IP, Morton JM. Frequency of feline diabetes mellitus and breed predisposition in domestic cats in Australia. Vet J. 2009;179(2):254-258. doi:10.1016/j.tvjl.2007.09.019 ↩︎
6. Gunn-Moore D, Bessant C, Malik R. Breed-related disorders of cats. J Small Anim Pract. 2008;49(4):167-168. doi:10.1111/j.1748-5827.2008.00572.x ↩︎
7. Teng KT, Brodbelt DC, Church DB, O’Neill DG. Life tables of annual life expectancy and risk factors for mortality in cats in the UK. J Feline Med Surg. 2024;26(5):1098612X241234556. doi:10.1177/1098612X241234556 ↩︎
8. O’Neill DG, Church DB, McGreevy PD, Thomson PC, Brodbelt DC. Longevity and mortality of cats attending primary care veterinary practices in England. J Feline Med Surg. 2015;17(2):125-133. doi:10.1177/1098612X14536176 ↩︎
9. Rusbridge C, Heath S, Gunn-Moore DA, Knowler SP, Johnston N, McFadyen AK. Feline orofacial pain syndrome (FOPS): a retrospective study of 113 cases. J Feline Med Surg. 2010;12(6):498-508. doi:10.1016/j.jfms.2010.03.005 ↩︎
10. Lyons LA. DNA mutations of the cat: the good, the bad and the ugly. J Feline Med Surg. 2015;17(3):203-219. doi:10.1177/1098612X15571878 ↩︎
11. Gustafson NA, Gandolfi B, Lyons LA. Not another type of potato: MC1R and the russet coloration of Burmese cats. Anim Genet. 2016;48(1):116-120. doi:10.1111/age.12505 ↩︎
12. O’Brien SJ, Johnson W, Driscoll C, Pontius J, Pecon-Slattery J, Menotti-Raymond M. State of cat genomics. Trends Genet. 2008;24(6):268-279. doi:10.1016/j.tig.2008.03.004 ↩︎
13. The International Cat Association (TICA). Burmese/Bombay Breed Group Standard. 2024. ↩︎