De Turkse Van: De Kat die van Zwemmen Houdt

Uiterlijk

Een kat met koninklijke allure, een zijdezachte vacht en een opvallende blik: De Turkse Van is een verschijning die je niet snel vergeet. Dit ras, afkomstig uit het oosten van Turkije, heeft een unieke uitstraling door zijn vacht en patroon.

Kleur en Patronen

De klassieke Turkse Van is wit met de kenmerkende “Van-patroon”. Dit is een gekleurde staart en symmetrische vlekken op het hoofd. De kleuren kunnen variëren van rood en crème tot zwart en blauw, al blijft wit altijd de dominante tint. Soms komen er extra vlekken op het lichaam voor, maar bij de showstandaard mag niet meer dan 20% van de kat (buiten de kop en staart) gekleurd zijn​.¹

Bijzondere ogen

Een ander kenmerkende eigenschap van de Turkse Van zijn de ogen. De ogen zijn groot en amandel- tot walnootvormig zijn.¹ Turkse Van katten kunnen blauwe, amberkleurige of odd-eyed ogen hebben (één blauw, één amber). Dit geeft hen een bijna magische uitstraling​​. Bij blauwe ogen is de kleur vaak een diepe turquoise tint, terwijl amber kan variëren van goudgeel tot een warme koperkleur​.²

Bouw en Grootte

De Turkse Van is een grote, krachtige kat met een lang en gespierd lichaam. Mannetjes kunnen indrukwekkend groot worden, vaak met een gespierde nek en brede schouders, terwijl vrouwtjes iets slanker en fijner gebouwd zijn​​. Hun achterpoten zijn iets langer dan de voorpoten, wat hen een lichte, bijna atletische houding geeft. In beweging hebben ze een vloeiende, bijna katachtig-tijgerachtige tred​.³

De Vacht: Zijdezacht en Seizoensgebonden

Wat de Turkse Van nog unieker maakt, is de textuur van de vacht. De haren zijn lang tot halflang en voelen uitzonderlijk zacht aan, vergelijkbaar met kasjmier. Deze katten hebben geen dikke ondervacht, waardoor hun vacht in de winter een volle, dikke uitstraling krijgt, terwijl deze in de zomer dunner en korter wordt​.⁴ Dit helpt hen zich aan te passen aan de extreme temperatuurschommelingen in hun oorspronkelijke leefgebied rond het Van-meer in Turkije.

Een Vossenstaart

De pluizige staart is een ander kenmerk dat bijdraagt aan de charme van de Turkse Van. Deze is lang en vol behaard, met een zachte borstelige structuur die in de winter nog voller wordt​. Hierdoor wordt de staart soms als vos-achtig omschreven.^3,4

De Turkse Van is niet alleen een kat met een indrukwekkend uiterlijk, maar ook een ras dat een combinatie van kracht, souplesse en zachtheid uitstraalt. Dit uiterlijk past perfect bij hun energieke, maar aanhankelijke persoonlijkheid.

Het karakter van de Turkse Van: energiek, eigenwijs en aanhankelijk

Als er één kat is die het begrip “eigenzinnig” belichaamt, dan is het wel de Turkse Van. Dit ras combineert speelse energie met een sterke wil en een diepe band met zijn favoriete mensen. Verwacht geen knusse schootkat, maar eerder een dynamische metgezel die zijn eigen plannen trekt en jou als zijn partner in avontuur ziet.

Actief en nieuwsgierig

De Turkse Van staat bekend om zijn hoge energieniveau. Dit is geen kat die de hele dag op de vensterbank ligt te dutten. De Turkse Van wil bezig zijn, spelen en ontdekken.⁵ Het is niet ongewoon dat een Van met een flinke sprong bovenop een kast belandt of fanatiek achter een speeltje aanjaagt. Zijn atletische bouw en sterke achterpoten maken hem tot een uitstekende klimmer. Een Van verveelt zich snel, dus wie een rustige, decoratieve kat zoekt, is bij dit ras aan het verkeerde adres.

Een kat met een sterke eigen wil

De Turkse Van weet precies wat hij wil en zal niet aarzelen om dat duidelijk te maken. Dit ras heeft een koppige kant en luistert alleen als hij daar zelf zin in heeft. Hij is slim genoeg om commando’s te leren, maar of hij ze opvolgt, hangt af van zijn humeur. Dit betekent echter niet dat hij afstandelijk is, integendeel. Hij is juist heel gericht op zijn mensen, maar wel op zijn eigen voorwaarden.^2,5

Diepe band met zijn mensen

Waar veel katten sociaal maar onafhankelijk zijn, hecht de Turkse Van zich vaak intens aan één of twee mensen in het huishouden. Hij kiest zijn favoriete persoon en kan zich daar opvallend loyaal aan gedragen. Dit maakt hem een geweldige metgezel, maar ook een kat die kan wennen aan een nieuw huis als dat moet. Toch kan hij moeite hebben met verandering, vooral als hij gehecht is geraakt aan zijn omgeving.⁵

Een uitgesproken persoonlijkheid

De Van is niet alleen actief, maar ook uitgesproken in zijn gedrag. Hij kan speels uithalen naar mensen of andere katten, vooral als hij zich niet serieus genomen voelt. Hij kan soms een beetje bazig zijn, vooral naar andere katten toe. Een huishouden met meerdere katten kan uitdagend zijn, tenzij ze van jongs af aan samen zijn opgegroeid. De Turkse Van is één van de meer agressievere kattenrassen.^6,7,8 Daarom is hij niet geschikt voor elk huishouden. Als je hier echter goed mee om kunt gaan, krijg je er ook veel voor terug.

Waterliefhebber

Misschien wel het meest unieke aan de Turkse Van is zijn liefde voor water. Terwijl de meeste katten liever een boog om de kraan maken, springt een Van er enthousiast in. Hij kan zichzelf vermaken met een druppelende kraan en sommige Vans vinden het zelfs heerlijk om in bad te gaan.⁵ Dit is geen toeval: in zijn oorspronkelijke leefgebied, rondom het Vanmeer in Turkije, zwemmen ze ook regelmatig.⁴

Conclusie

De Turkse Van is niet voor iedereen. Hij vraagt aandacht, uitdaging en een eigenaar die zijn met zijn uitgesproken gedrag om kan gaan. Maar voor wie zijn dynamische persoonlijkheid weet te waarderen, is de Van een onvergetelijke huisgenoot. Dit is een kat die je leven verrijkt met speelsheid, intelligentie en een flinke dosis eigenzinnigheid.

Overzicht Gedragseigenschappen

De tabel geef de kans op verschillende positieve en negatieve gedragseigenschappen weer. Dit wil niet zeggen dat elke kat van dit ras ook dit gedrag vertoont. Het is de neiging van een ras om dit gedrag te vertonen volgens verschillende onderzoeken.

Verzorging

De Turkse Van mag dan een indrukwekkende, langharige kat zijn, zijn verzorging is verrassend eenvoudig. Dit ras heeft een unieke, zijdezachte vacht zonder onderwol, wat betekent dat hij minder snel klit dan veel andere langharige katten.² Toch heeft deze speelse en energieke kat een paar specifieke verzorgingsbehoeften waar een eigenaar rekening mee moet houden.

Een zelfreinigende vacht

Waar sommige langharige katten regelmatig ontklit moeten worden, blijft de vacht van de Turkse Van vaak vanzelf in goede conditie. Dit komt doordat hij geen ondervacht heeft en zijn haar niet zo snel klit. Toch is een wekelijkse borstelbeurt aan te raden, vooral tijdens de rui in het voorjaar en de herfst. Dan wisselt hij van een volle wintervacht naar een lichtere zomervacht en kan hij wat meer losse haren verliezen.

Liefde voor water

Veel Turkse Vans hebben een fascinatie voor water. Dat is geweldig als je een kat zoekt die zichzelf vermaakt met een druppelende kraan, of bij je onder de douche stapt.⁵ Het kan ook betekenen dat je natte pootafdrukken door het huis vindt. Sommige Vans gaan zelfs vrijwillig in bad, maar afdrogen is zelden nodig. Hun vacht is licht waterafstotend en droogt snel.⁵ Toch is het goed om voorzichtig te zijn met open waterbronnen zoals vijvers en badkuipen, vooral als je kat nog jong en onervaren is.

Eten en beweging

Een actieve kat als de Turkse Van heeft een dieet nodig dat zijn energieke levensstijl ondersteunt. Hoogwaardig voer met voldoende eiwitten helpt hem fit en gespierd te blijven. Omdat dit ras dol is op spelen en bewegen, is overgewicht zelden een probleem, maar het is altijd slim om zijn voeding af te stemmen op zijn activiteitsniveau. Onze beoordelingen van droogvoer en natvoer kunnen hierbij helpen.

Aandacht en mentale stimulatie

Naast lichamelijke verzorging heeft een Turkse Van ook mentale uitdaging nodig. Hij is slim en nieuwsgierig en zal zich snel vervelen zonder voldoende prikkels.⁵ Speeltjes, klimbomen en interactieve spelletjes zijn geen luxe, maar een noodzaak. Een kat die zich verveelt, kan op zoek gaan naar eigen entertainment. En dat is niet altijd iets wat je als eigenaar op prijs stelt.

Conclusie: Eenvoudig, maar niet verwaarlozen

Hoewel de Turkse Van relatief makkelijk te verzorgen is, moet je hem niet negeren. Hij heeft aandacht, uitdaging en af en toe een borstelbeurt nodig om in topconditie te blijven. Maar met de juiste zorg krijg je een levendige, prachtige kat die er niet alleen fantastisch uitziet, maar ook een geweldige metgezel is.

Levensverwachting

Een exacte levensverwachting voor de Turkse Van is moeilijk te vinden, omdat deze niet expliciet wordt genoemd in de beschikbare bronnen. Daarom moeten we afgaan op algemene gegevens over kattenlevensduur en de trends bij raskatten.

De Turkse Van staat bekend als een robuuste en gezonde kat zonder veel genetische aandoeningen, wat suggereert dat hij aan de hogere kant van de levensverwachting kan zitten. Katten in een veilige binnenomgeving en met goede medische zorg kunnen vaak 12 tot 17 jaar oud worden, en sommige halen zelfs de 20 jaar of meer.⁹

Gezondheidsrisico’s

De Turkse Van staat bekend als een relatief gezond en robuust ras, vooral in vergelijking met sommige andere raskatten. Doordat de Van een natuurlijke oorsprong heeft en minder intensief is doorgefokt dan bijvoorbeeld de Perzische kat, zijn erfelijke aandoeningen minder wijdverbreid. Toch zijn er enkele gezondheidsrisico’s waar eigenaren rekening mee moeten houden.

Gevoeligheid voor hartproblemen

Hoewel de Turkse Van over het algemeen een sterke en actieve kat is, zijn er aanwijzingen dat sommige exemplaren een verhoogd risico lopen op hypertrofische cardiomyopathie (HCM). Dit is een veelvoorkomende hartziekte bij katten waarbij de hartspierwand verdikt raakt, wat kan leiden tot hartfalen.⁸ Regelmatige controles bij de dierenarts kunnen helpen om vroege tekenen op te sporen en de progressie van de ziekte te vertragen.

Aandoeningen aan de urinewegen

Net als veel kattenrassen heeft de Turkse Van enige gevoeligheid voor urinewegaandoeningen, waaronder blaasontsteking en nierproblemen.⁸ Dit kan deels genetisch bepaald zijn, maar ook externe factoren zoals voeding en hydratatie spelen een grote rol. Vans drinken over het algemeen graag water, wat helpt om hun urinewegen gezond te houden, maar een dieet met hoogwaardig eiwit en voldoende vochtinname blijft belangrijk.

Geschiedenis

Lang geleden, in de bergachtige regio rondom het Vanmeer in Oost-Turkije, leefde een bijzondere kat. Deze half-langharige, witte kat met karakteristieke kleurpatronen en opvallende ogen dook eeuwen geleden al op in verhalen en legendes. Sommigen beweren zelfs dat de Turkse Van de wereld veroverde vanaf de mythische Ark van Noach, die volgens de verhalen op de nabijgelegen berg Ararat landde.⁵ Of dit waar is laten we in het midden, maar feit is dat de Turkse Van al eeuwenlang in deze regio voorkomt en een unieke plaats inneemt in de geschiedenis van kattenrassen​.⁵

Een kat met een lange geschiedenis

De eerste gedocumenteerde verwijzingen naar de Turkse Van gaan duizenden jaren terug. Archeologische vondsten tonen aan dat katten die sterk lijken op de Turkse Van al minstens 5000 jaar geleden werden afgebeeld op ornamenten in de regio.⁵ Het is goed mogelijk dat de Van-kat een directe afstammeling is van de eerste gedomesticeerde katten, die naar schatting zo’n 10.000 jaar geleden in de Vruchtbare Halve Maan werden tam gemaakt.¹⁰ De oude Urartiërs, die rond het Vanmeer leefden, hielden katten als nuttige jagers en metgezellen​.²

De kat is altijd een essentieel onderdeel geweest van de Turkse cultuur. De Van-kat werd gekoesterd vanwege zijn speelse en aanhankelijke karakter, maar vooral vanwege zijn opvallende uiterlijk en ongebruikelijke liefde voor water. Het is een van de weinige kattenrassen die zonder aarzeling het water in springt. Mogelijk ontwikkelde deze eigenschap zich om te overleven in de hete zomers rondom het Vanmeer, of misschien simpelweg omdat de kat een voorkeur had voor het vangen van vissen​.⁵

De verspreiding van de Turkse Van

Hoewel de Turkse Van al eeuwenlang in Turkije bekend was, bereikte het ras pas in de twintigste eeuw de rest van de wereld. Tijdens de Kruistochten (1095-1272) namen terugkerende soldaten mogelijk enkele Van-katten mee naar Europa, wat zou verklaren waarom soortgelijke katten in oude Europese geschriften opduiken.⁵ Toch duurde het tot de jaren vijftig van de vorige eeuw voordat de Turkse Van internationaal erkend werd.

In 1955 reisden de Britse toeristen Laura Lushington en Sonia Halliday door Turkije en kregen zij enkele Van-kittens cadeau. Gefascineerd door hun unieke kenmerken, besloten ze het ras in Groot-Brittannië te introduceren. Ze begonnen een fokprogramma en werkten aan de erkenning van het ras door de Britse Governing Council of the Cat Fancy (GCCF). In 1969 werd de Turkse Van officieel erkend als ras.⁴

De eerste Turkse Van-katten kwamen in de jaren zeventig aan in de Verenigde Staten, maar het ras bleef lange tijd zeldzaam. Pas in de jaren tachtig begon het ras aan populariteit te winnen, mede dankzij de inspanningen van fokkers zoals Barbara en Jack Reark. In 1985 kreeg de Turkse Van kampioenschapsstatus bij The International Cat Association (TICA), gevolgd door de Cat Fanciers’ Association (CFA) in 1994​.⁵

Behoud van een nationaal symbool

Ondanks zijn wereldwijde bekendheid bleef de Turkse Van een belangrijk cultureel symbool in Turkije. Lange tijd werd er weinig georganiseerd gedaan om het ras in eigen land te behouden, maar in de twintigste eeuw kwam daar verandering in. De Van Yüzüncü Yıl Universiteit richtte een speciaal onderzoekscentrum op om de populatie te beschermen en de genetische diversiteit van het ras te waarborgen​.^2,11

Tegenwoordig blijft de Turkse Van een van de meest bijzondere kattenrassen ter wereld. Met zijn eeuwenoude geschiedenis, fascinerende uiterlijk en unieke persoonlijkheid heeft hij een onuitwisbare indruk achtergelaten in zowel de folklore als de moderne kattenliefhebberij.

Aanschaf

Een Turkse Van kan een geweldige keuze zijn als je op zoek bent naar een actieve, sociale en speelse kat. Als je geïnteresseerd bent in het aanschaffen van een Turkse Van ga dan op zoek naar en gerenommeerde fokker. Een goede fokker is lid van een rasvereniging en stelt het welzijn van zijn kittens voorop. Je kunt een Turkse Van aanschaffen voor gemiddeld € 400 tot € 650.

Standaardvereisten

De Turkse Van is een halflangharig kattenras met een uniek patroon. Het ras is ontstaan in de hooglanden van het Van-meer in Turkije en wordt beschermd door het Turkse Instituut voor Landbouwwetenschappen en de dierentuin van Ankara. De Turkse Van heeft de volgende kenmerken:

• Kop: stevig, breed en wigvormig met afgeronde contouren, opvallende jukbeenderen, een afgeronde snuit en een stevige kin.
• Ogen: groot, ovaal en iets schuin geplaatst met een alerte blik. De oogkleur kan amber, blauw of verschillend zijn.
• Oren: vrij groot, goed behaard, breed aan de basis en afgerond aan de uiteinden. Ze staan tamelijk rechtop en nogal dicht bij elkaar.
• Lichaam: lang, stevig en goed gespierd met een brede, diepe borst. De botstructuur is gemiddeld en het ras heeft 3 tot 5 jaar nodig om volledig uit te groeien.
• Poten: middellang, goed gespierd en eindigend in ronde voetjes met plukjes haar tussen de tenen.
• Staart: goed behaard, in goede verhouding met het lichaam en gedragen als een pluim.
• Vacht: lang, zacht en zijdeachtig zonder wollige ondervacht. De vacht is waterdicht en beschermt de kat tegen slecht weer en extreme klimatologische omstandigheden. De vacht heeft een lange kraag vanaf de ooraanzet en een bef.
• Kleur: wit met een ‘Van’-patroon in de kleuren auburn, crème, zwart, blauw in effen, tabby, tortie of torbie. Het patroon bestaat uit één gekleurde vlek op de kop die niet aan de ogen komt en niet voorbij de achterkant van de oren reikt. De vlek wordt in tweeën gedeeld door een verticale witte bles. De staart is ook gekleurd. Het gekleurde gedeelte mag iets doorlopen op de rug. De rest van de vacht is krijtwit zonder gele zweem.

Samenvatting

De Turkse Van is een uniek kattenras afkomstig uit Oost-Turkije, bekend om zijn liefde voor water, zachte kasjmierachtige vacht en opvallende oogkleuren (blauw, amber of odd-eyed). Dit ras heeft een krachtige, atletische bouw met langere achterpoten, waardoor het een uitstekende klimmer en springer is. Het kenmerkende Van-patroon – een witte vacht met gekleurde vlekken op de kop en staart – maakt deze kat direct herkenbaar.

Qua karakter is de Turkse Van energiek, eigenwijs en aanhankelijk, maar geen typische schootkat. Hij zoekt uitdaging, speelt graag en hecht zich sterk aan zijn favoriete mensen. Zijn zelfstandige en soms dominante aard maakt hem minder geschikt voor elk huishouden, vooral bij andere katten.

Ondanks zijn halflange vacht is de verzorging eenvoudig door het ontbreken van een ondervacht, waardoor klitten zeldzaam zijn. Dit ras is over het algemeen een gezond ras met weinig erfelijke aandoeningen.

Met zijn eeuwenoude geschiedenis en sterke persoonlijkheid is de Turkse Van een indrukwekkend ras dat alleen bij de juiste eigenaar volledig tot zijn recht komt.